शनि के
छल्ले और उसके कुछ मुख्य उपग्रह (चित्रकार द्वारा बनाया गया चित्र)
शनि के कुछ मुख्य उपग्रह: टाइटन बीच का बड़ा नारंगी गोला है जिसके ऊपर बाक़ी चन्द्रमा दर्शाए गए हैं
हमारे सौर मण्डल के छठे ग्रह शनि के बहुत से भिन्न-भिन्न प्रकार के उपग्रह हैं, जिनमें १ कि॰मी॰ से भी कम आकार के नन्हे चाँद और भयंकर आकार वाला टाइटन (जो बुध ग्रह से भी बड़ा है) शामिल हैं। शनि के छल्लों में लाखों वस्तुएँ शनि की परिक्रमा कर रहीं हैं - लेकिन इनमें से बहुत तो छोटे-छोटे पत्थर या धुल के कण ही हैं। कुल मिलकर, ८ अक्टूबर २०१९ तक, शनि के ८२ ज्ञात उपग्रह थे जिनकी परिक्रमा की कक्षाएँ परखी जा चुकी थीं। इनमें से केवल १३ का व्यास (डायामीटर) ५० किमी से अधिक था और इनमें से ५३ का नामकरण किया जा चुका था। शनि के सात चन्द्रमा इतने बड़े हैं के वे अपने गुरुत्वाकर्षण की खींच से स्वयं को पूरा गोल आकार का कर पाएँ हैं। इन सारे चंद्रमाओं में से दो वैज्ञानिकों की लिए विशेष दिलचस्पी रखते हैं: टाइटन, जो सौरमंडल का दूसरा सब से बड़ा उपग्रह है और जिसपर पृथ्वी की तरह नाइट्रोजन गैस से भरपूर पृथ्वी से भी घना वायुमंडल है और ऍनसॅलअडस, जिसपर गैस और धुल के फव्वारे हैं और जिसके दक्षिणी ध्रुव की सतह के नीचे पानी का बड़ा जलाशय होने की सम्भावना है।
आकार
शनि का उपग्रह मण्डल बहुत ही एक-तरफ़ा है: शनि के इर्द-गिर्द उसके उपग्रहों और छल्लों में मिलकर जितना भी द्रव्यमान उसकी परिक्रमा कर रहा है उसका ९६% से अधिक हिस्सा सिर्फ़ एक उपग्रह, टाइटन में निहित है। शनि के बाक़ी ६ गोलाकार चंद्रमाओं में लगभग ४% है। अन्य ५० से भी अधिक उपग्रहों और छल्लों को मिलाकर सिर्फ़ ०.०४% ही बनता है।
| शनि के मुख्य उपग्रह (पृथ्वी के चन्द्रमा की तुलना में)
|
नाम
|
व्यास (किमी)[१]
|
द्रव्यमान (किलोग्राम)[२]
|
परिक्रमा कक्षा का अर्धव्यास (किमी)[३]
|
एक परिक्रमा का समय (दिन)[३]
|
| माइमस |
400 (चाँद का 12%) |
0.4×1020 (चाँद का 0.05%) |
185,000 (चाँद का 50%) |
0.9 (चाँद का 3%)
|
| ऍनसॅलअडस |
500 (चाँद का 14%) |
1.1×1020 (चाँद का 0.2%) |
238,000 (चाँद का 60%) |
1.4 (चाँद का 5%)
|
| टॅथिस |
1,070 (चाँद का 30%) |
6.2×1020 (चाँद का 0.8%) |
295,000 (चाँद का 80%) |
1.9 (चाँद का 7%)
|
| डायोनी |
1,120 (चाँद का 32%) |
11×1020 (चाँद का 1.5%) |
377,000 (चाँद का 100%) |
2.7 (चाँद का 10%)
|
| रिया |
1,530 (चाँद का 44%) |
23×1020 (चाँद का 3%) |
527,000 (चाँद का 140%) |
4.5 (चाँद का 20%)
|
| टाइटन |
5,150 (चाँद का 148%) (चाँद का 75%) |
1,350×1020 (चाँद का 180%) |
1,222,000 (चाँद का 320%) |
16 (चाँद का 60%)
|
| आऐपिटस |
1,470 (चाँद का 42%) |
18×1020 (चाँद का 2.5%) |
3,560,000 (चाँद का 930%) |
79 (चाँद का 290%)
|
उपग्रहों की तालिका
पुष्ट उपग्रह
शनि के चंद्रमा अपनी सबसे छोटी से लेकर सबसे लंबी कक्षीय अवधि (या
अर्द्ध मुख्य अक्ष) के साथ यहां सूचीबद्ध हैं। बहुत बड़े चंद्रमा जिन्होंने
गुरुत्वीय पतन से अपना गोलीय आकार धारण किया है, मोटे अक्षरों में वर्णित है। जबकि अनियमित आकार वाले चंद्रमा लाल, नारंगी और भूरे पृष्ठभूमि में सूचीबद्ध हैं।
| कुंजी
|
† प्रमुख बर्फीले चंद्रमा
|
♠ टाइटन
|
‡ इनुइट समूह
|
♦ गैलिक समूह
|
♣ नोर्स समूह
|
साँचा:-
| अनुक्रम
|
लेबल
|
नाम
|
उच्चारण (key)
|
छवि
|
व्यास (किमी)साँचा:Refn
|
द्रव्यमान (साँचा:E किग्रा) साँचा:Refn
|
अर्द्ध दीर्घ अक्ष (किमी) साँचा:Refn
|
कक्षीय अवधि (d)[lower-alpha १]साँचा:Refn
|
झुकाव[lower-alpha १][lower-alpha २]
|
विकेन्द्रता
|
स्थिति
|
खोज के वर्ष[४]
|
आविष्कारक [४]
|
| साँचा:Sort |
|
S/2009 S 1 |
— |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
outer B Ring |
2009 |
Cassini–Huygens[५]
|
| साँचा:Sort |
|
(मूनलेट) |
— |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Three 1000 km bands within A Ring |
2006 |
Cassini–Huygens
|
| साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
पान |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
in Encke Division |
1990 |
M. Showalter
|
| साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
डाफनिस |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
in Keeler Gap |
2005 |
Cassini–Huygens
|
| साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
एटलस |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
outer A Ring shepherd |
1980 |
Voyager 2
|
| साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
प्रोमेथियस |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
inner F Ring shepherd |
1980 |
Voyager 2
|
| साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
पैंडोरा |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
outer F Ring Shepherd |
1980 |
Voyager 2
|
| साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
एपिमेथियस |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
co-orbital with Janus |
1977 |
J. Fountain, and S. Larson
|
| साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
जानूस |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
co-orbital with Epimetheus |
1966 |
A. Dollfus
|
| साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
इगेओन |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
G Ring moonlet |
2008 |
Cassini–Huygens
|
| साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
†माइमस |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
|
1789 |
W. Herschel
|
| 10 |
साँचा:Sort |
मिथोन |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Alkyonides |
2004 |
Cassini–Huygens
|
| 11 |
साँचा:Sort |
एंथे |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Alkyonides |
2007 |
Cassini–Huygens
|
| 12 |
साँचा:Sort |
पालिन |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Alkyonides |
2004 |
Cassini–Huygens
|
| 13 |
साँचा:Sort |
†ऍनसॅलअडस |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Generates the E ring |
1789 |
W. Herschel
|
| 14 |
साँचा:Sort |
†टॅथिस |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
|
1684 |
G. Cassini
|
| साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
टेलेस्टो |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
leading Tethys trojan |
1980 |
B. Smith, H. Reitsema, S. Larson, and J. Fountain
|
| साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
केलिप्सो |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
trailing Tethys trojan |
1980 |
D. Pascu, P. Seidelmann, W. Baum, and D. Currie
|
| 17 |
साँचा:Sort |
†डायोनी |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
|
1684 |
G. Cassini
|
| साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
हेलेन |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
leading Dione trojan |
1980 |
P. Laques and J. Lecacheux
|
| साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
पॉलीड्युसस |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
trailing Dione trojan |
2004 |
Cassini–Huygens
|
| 20 |
साँचा:Sort |
†रिया |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
|
1672 |
G. Cassini
|
| 21 |
साँचा:Sort |
♠टाइटन |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
|
1655 |
C. Huygens
|
| 22 |
साँचा:Sort |
†हिपेरायन |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
in 4:3 resonance with Titan |
1848 |
W. Bond G. Bond W. Lassell
|
| 23 |
साँचा:Sort |
†आऐपिटस |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
|
1671 |
G. Cassini
|
| 24 |
साँचा:Sort |
‡किवियक |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Inuit group |
2000 |
B. Gladman, J. Kavelaars, et al.
|
| 25 |
साँचा:Sort |
‡ऐजराक |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Inuit group |
2000 |
B. Gladman, J. Kavelaars, et al.
|
| 26 |
साँचा:Sort |
♣†फोबे |
साँचा:IPA |
 |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
1899 |
W. Pickering
|
| 27 |
साँचा:Sort |
‡पालियाक |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Inuit group |
2000 |
B. Gladman, J. Kavelaars, et al.
|
| 28 |
साँचा:Sort |
♣स्केथि |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse (Skathi) Group |
2000 |
B. Gladman, J. Kavelaars, et al.
|
| 29 |
साँचा:Sort |
♦अल्बियोरिक्स |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Gallic group |
2000 |
M. Holman
|
| 30 |
|
♣S/2007 S 2 |
— |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2007 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna, B. Marsden
|
| 31 |
साँचा:Sort |
♦बेभियोन्न |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Gallic group |
2004 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 32 |
साँचा:Sort |
♦एरियपस |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Gallic group |
2000 |
B. Gladman, J. Kavelaars, et al.
|
| 33 |
साँचा:Sort |
♣स्कॉल |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse (Skathi) group |
2006 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 34 |
साँचा:Sort |
‡Siarnaq |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Inuit group |
2000 |
B. Gladman, J. Kavelaars, et al.
|
| 35 |
साँचा:Sort |
‡तार्केक |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Inuit group |
2007 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 36 |
|
♣S/2004 S 13 |
— |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2004 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 37 |
साँचा:Sort |
♣ग्रेइप |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2006 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 38 |
साँचा:Sort |
♣हीरोकीन |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse (Skathi) group |
2006 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 39 |
साँचा:Sort |
♣जार्नसेक्सा |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2006 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 40 |
साँचा:Sort |
♦टार्वोस |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Gallic group |
2000 |
B. Gladman, J. Kavelaars, et al.
|
| 41 |
साँचा:Sort |
♣मंडलफैरी |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2000 |
B. Gladman, J. Kavelaars, et al.
|
| 42 |
|
♣S/2006 S 1 |
— |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse (Skathi) group |
2006 |
S. Sheppard, D.C. Jewitt, J. Kleyna
|
| 43 |
|
♣S/2004 S 17 |
— |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2004 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 44 |
साँचा:Sort |
♣Bergelmir |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse (Skathi) group |
2004 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 45 |
साँचा:Sort |
♣Narvi |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse (Narvi) group |
2003 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 46 |
साँचा:Sort |
♣Suttungr |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2000 |
B. Gladman, J. Kavelaars, et al.
|
| 47 |
साँचा:Sort |
♣Hati |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2004 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 48 |
|
♣S/2004 S 12 |
— |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2004 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 49 |
साँचा:Sort |
♣Farbauti |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse (Skathi) group |
2004 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 50 |
साँचा:Sort |
♣Thrymr |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2000 |
B. Gladman, J. Kavelaars, et al.
|
| 51 |
साँचा:Sort |
♣Aegir |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2004 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 52 |
|
♣S/2007 S 3 |
— |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2007 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 53 |
साँचा:Sort |
♣Bestla |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse (Narvi) group |
2004 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 54 |
|
♣S/2004 S 7 |
— |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2004 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 55 |
|
♣S/2006 S 3 |
— |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse (Skathi) group |
2006 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 56 |
साँचा:Sort |
♣Fenrir |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2004 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 57 |
साँचा:Sort |
♣Surtur |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2006 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 58 |
साँचा:Sort |
♣Kari |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse (Skathi) group |
2006 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 59 |
साँचा:Sort |
♣Ymir |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2000 |
B. Gladman, J. Kavelaars, et al.
|
| 60 |
साँचा:Sort |
♣Loge |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2006 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
| 61 |
साँचा:Sort |
♣Fornjot |
साँचा:IPA |
|
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
साँचा:Sort |
Norse group |
2004 |
S. Sheppard, D. Jewitt, J. Kleyna
|
अपुष्ट उपग्रह
The following objects (observed by Cassini) have not been confirmed as solid bodies. It is not yet clear if these are real satellites or merely persistent clumps within the F Ring.[६]
| Name
|
Image
|
Diameter (km)
|
Semi-major axis (km)[७]
|
Orbital period (d)[७]
|
Position
|
Discovery year
|
| S/2004 S 6 |
 |
≈ 3–5 |
≈ 140,130 |
+0.61801 |
uncertain objects around the F Ring |
2004
|
| S/2004 S 3/S 4साँचा:Refn |
 |
≈ 3−5 |
≈ 140,300 |
≈ +0.619 |
2004
|
परिकल्पित उपग्रह
Two moons were claimed to be discovered by different astronomers but never seen again. Both moons were said to orbit between Titan and Hyperion.[८]
इन्हें भी देखें
सन्दर्भ
- ↑ साँचा:Cite journal
- ↑ Jacobson, R. A.; Antreasian, P. G.; Bordi, J. J.; Criddle, K. E.; et al. (December 2006). "The Gravity Field of the Saturnian System from Satellite Observations and Spacecraft Tracking Data". The Astronomical Journal 132 (6): 2520–2526. Bibcode 2006AJ....132.2520J. doi:10.1086/508812
- ↑ ३.० ३.१ Williams, David R. (August 21, 2008). "Saturnian Satellite Fact Sheet". NASA (National Space Science Data Center). मूल से 30 अप्रैल 2010 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि April 27, 2010.
- ↑ ४.० ४.१ सन्दर्भ त्रुटि: अमान्य
<ref> टैग;
Gazetteer नामक संदर्भ की जानकारी नहीं है
- ↑ सन्दर्भ त्रुटि: अमान्य
<ref> टैग;
IAUC2009b नामक संदर्भ की जानकारी नहीं है
- ↑ सन्दर्भ त्रुटि: अमान्य
<ref> टैग;
Porco2005 नामक संदर्भ की जानकारी नहीं है
- ↑ ७.० ७.१ सन्दर्भ त्रुटि: अमान्य
<ref> टैग;
Spitale Jacobson et al. 2006 नामक संदर्भ की जानकारी नहीं है
- ↑ ८.० ८.१ ८.२ सन्दर्भ त्रुटि: अमान्य
<ref> टैग;
Solarviews नामक संदर्भ की जानकारी नहीं है
सन्दर्भ त्रुटि: "lower-alpha" नामक सन्दर्भ-समूह के लिए <ref> टैग मौजूद हैं, परन्तु समूह के लिए कोई <references group="lower-alpha"/> टैग नहीं मिला। यह भी संभव है कि कोई समाप्ति </ref> टैग गायब है।